***

En montaro alta, nekonata

Misvojiĝis kavalir’ maljuna.

Ŝvebis super li kondor’ malsata,

Neĝ’ malvarmis sub la lumo luna.

 

Pelis lin malsato en vagadon,

Mortis la ĉeval’ en tago oka,

Kaj por ne forlasi kamaradon,

Restis li apude, sub la roko.

 

Sidis li sub olda sikomoro,

Rememoris sunon kaj Kastiljon,

Sonĝis pri bataloj kaj amoro,

Vidis jen fusilon, jem mantiljon.

 

Estis li fiera kaj trankvila,

Ne timigis lin venonta sorto.

Venis mort’; kaj per la man’ facila

Ludis li vetkubon kun la morto.

 

 

RINOCERO

Vidas vi, ke la simioj

Sur lianoj, kun vekrioj

Kiel longa kavalkado

Kuras, kuras en horor’?

Vi komprenu, ke sur pado

Penetrante tra folioj

Rinocer’ gxin pelas for.

 

En paniko ecx bubalo

Retirigxas al gxangalo,

Piedfrapas la bestaro

Sin savante de la mort’.

Malamik’ de l’ ordinaro,

Vin ne kasxu vi en valo,

Jen alvenis via sort’.

 

Levu manojn al cxielo,

Kaj de tie, el la belo,

Tra nebul’ de gxoj’ kaj ploro

Venos sxipoj kun la kant’.

Vi forgesos pri angoro

Kaj sub rozkolora velo

Flugos al beata land’.

 

***

Juris la al la Madono,

Ke fidele, kun atento

Servos li al Damo bona,

Necedema por la tento.

 

Sed perdigxis sankta ligo

Dum dibocxoj en Parizo...

Pereinte pro intrigo

Venis li al Paradizo.

 

Vocx’ eksonis de l’ Madono:

“Juris vi, ke kun atento

Servos vi al Damo bona,

Necedema por la tento.

 

Vi, ho ve, ne apartenas

Al la puraj en animo.

Kiu voton ne subtenas –

-          For de Paradiza limo”!

 

Sed petegis li Madonon,

Konfesante kun lamento:

“Mi nenie trovis bonan

Damon, firman kontraux tento!”

 

La FONDONTOJ

Romul kaj Rem atingis supron

De l’ muta monto, nuda, sen sem’.

Romul diris: “Mi fondos urbon!”

-          “Urbon potencan!”, - respondis Rem.

 

Romul diris: “Laux vol’ de l’ dioj

Ni reakiris brilon de glor’!”

-          “Ni forgesu pri ambicioj, -

-          Rem respondis. – Ek al labor’!”

 

“Tie konstruos mi, - diris Romul, -

Jen cirkon, domon laux mia skem’”.

-          “Tamen, alproksimigu al domo

-          Kriptejojn kun tomboj” – respondis Rem.

 

***

La blankantaj arbotrunkoj en arbar’

Tre similis al la manoj de kadavr’,

Kaj radikoj, aperantaj el la ter’,

Montris vojon por iranta al infer’.

Sub folioj rugxe-falvaj de arbust’

Grandeguloj logxis, nanoj kaj mangust’,

Kaj en sablo oni vidis post la sxtorm’

Spuron de pied’ sesfingra de la hom’.

Sed nenian tie logxis kavalir’,

Nek rabisto, nek ricxulo el Kair’...

Unufoje nur, vestita en brokat’,

Venis ino kun la kapo de la kat’,

Sed kronita per argxenta diadem’...

Gxis mateno sxi suferis kun la gxem’

Kaj silente mortis antaux la auxror’,

Kiam benis parohanojn la pastor’.

Tio estis, iam estis en pratemp’,

Kiam regis sur la tero la printemp’,

Tio estis, iam estis en la land’ –

Nur en songx’ al ni videblas gxia rand’.

Mi elpensis tion, rigardante vin,

La okuloj ebriigas min sen vin’,

La okuloj kun koloro de turkis’,

Harplektajxoj rugxaj, busxo por la kis’...

 

Eble, cxi-arbar’ – anim’ de vi,

Eble, cxi-arbar’ – la am’ de mi.

Aux probable, kune post la mort’

Nin venigos tien nia sort’.

 

LEOPARDO

Vekis min hodiaux songx’ terura:

Kvazaux mi brilegis en cxielo,

Sed la sort’, malica kaj tortura,

Min forigis el la astra helo.

 

Transformita tuj al leopardo

Kaj freneza pro dezir’ akuta,

Tremis mi de l’ flamigxanta ardo,

Strebis mi al sanga persekuto.

 

Kaj al loko, kie logxas Homo,

Mi kasxiris, dum mallum’ permesis,

Por akiri en vilagxa domo

Mangxon, kiun Di al mi promesis.

 

Sed sur voj’, pasante tra bosketo,

Ekaperis hela junulion.

Min impersis svelta silueto,

Pasx’ de l’ cerv’, rigardo de regxino.

 

Flustris mi: “Fantomo de la gxojo,

Dia fiancxin’, beleco sankta!”

Kaj finigxis tie mia vojo,

Haltis min sxi per rigard’ amanta.

 

Mi silentis cxe piedoj sxiaj,

Mi obeis al ordon’ senvorta,

Kaj al mordoj de hundar’ rabia

Lasis min, senpova kaj senvorta.

 

Dume sxi foriris el bosketo

Per la pasx’ tenera de vizio,

Balancigxis svelta silueto,

Perloj brilis en la lunradio.

 

***

Dioj gloru vin, niaj konsuloj!

Sendis vi al aren’ elefantojn,

Ursojn, tigrojn per ardo flagrantajn

Kun frenezaj pro sango okuloj.

 

Ne ekvidus ni ja ecx en Romo

Tian lukton teruran kaj belan.

Trian tagon ni spektas kruelan

Ludon, best’ kontraux best’, sed sen homo.

 

Kaj fin-fine al sanga areno

Estis olda sorcxist’ eljxetita,

Estro de alemanoj kaptita,

La murdist’ kun rigard’ de hieno.

 

Ho, ni tiel atendis la feston,

Sciis ni, li fiera kaj brava!

Mordu, bestoj! Nenio jam sava

Por li restis. Dissxiru lin, bestoj!

 

Sed subite, al ni sen atento,

Li ekhurlis, kvieta kaj morna,

Kaj forturnis sin bov’ akrokorna,

Tigroj falis en tima silento.

 

Kiom ni, ho konsuloj, ekmiris!

Obeeme subigis la rostrojn

Elefantoj, kaj lupoj la vostojn

Pro la sango malsekajn, subtiris.

 

Ho konsuloj kaj Dioj eternaj!

Jxuras ni, ke bestaro rabia

Al sorcxisto silenta kaj pia

Lekis krurojn kun gxemoj konsternaj!

 

La GXIRAFO

Hodiaux mi vidas angoron en via rigard’,

La brakoj subtilaj senmove min petas pri sav’...

Auxskultu, jen fore, cxe bordo de Cxad’

Vagadas gracia gxiraf’.

 

Langvoran gracilon kaj svelton li havas gxis nun,

Sur felo de li estas rava mirakl’-arabesk’,

Simila al tiu, per kiu ornamas la lun’

Surfacon de lagoj, brilantaj pro la fosforesk’.

 

Imitas li sxipon kun veloj de bunta kolor’,

Kaj lia kurado similas al flugo de bird’

Kantanta plengxoje. Kaj kiam ekkuras li for,

La sun’ estingigxas, klinigxas kaj velkas la mirt’.

 

Mi scias la gajajn fabelojn de fora landar’

Pri nigra regxino, pri amo de l’ arda junul’...

Sed vi tro delonge suferis en morna malklar’,

Ne volas vi kredi al io, krom pluv’ kaj nebul’.

 

Nu kiel priskribu mi sudan gxardenon sen pad’,

Odoron de l’ herboj, la palmojn, belecon de pav’...

Vi ploras... auxskultu, jen fore, cxe bordo de Cxad’

Vagadas gracia gxiraf’.

 

La KRUCO

Sencxese trompadis min kart’ post karto,

Kaj vin’ jam ne savis de senesper’/

La steloj malvarmaj, morozaj de marto

Paligxis en alt’ super nigra ter’.

 

En morna frenezo, pasio ekscita,

Jam profundigxinta en luda hazard’,

Mi ludis va-bankon – sed karto murdita.

Jen kvazaux en songxo, kun svena rigard’

 

El dom’ mi foriris. La helo auxrora

Tenere videblis en nokta angor’.

Mi surgenuigxis sur negx’ blukolora

Premante al lipoj la krucon el or’.

 

Mi estu libera, malricxa kaj pia,

Almozon mi petu je l’ nomo de Krist’,

Vagante laux vojoj kun psalm’ eklezia

Kaj kruc’, la simbol’ de l’ Cxiela Ekzist...

 

Moment’... En la halo gajplena kaj vanta

Ekregis subite silent’ kaj horor’.

Mi venis senbrida, pasia, tremanta

Kaj metis sur karton la krucon el or’.

 

La VORTO

 

Kiam al la mond’ ne sendis punon

Di’ potenca, Mastr’ de nia sort’,

Oni per la Vort’ haltigis sunon,

Urbojn pereigis per la Vort’.

 

Ne arogis suprenflugi aglo,

Kaj timeme tremis la stelar’,

Kiam Vort’ mistero kaj miraklo,

Sur cxielo brilis en malklar’.

 

Kaj por viv’ kutima restis nombro,

Obeema, kiel bona brut’,

Tute klare ja, sen iu ombro

Sencon montras gxi en plena mut’.

 

Jam scianta bonon kaj malbonon,

Patriark’ meditis en silent’.

Ne kuragxis li alvoki sonon,

Nombron li surstrekis kun prudent’.

 

Sed forgesis ni, ke estas graca

Nur la Vort’ en tera maltrankvil’;

Apostolo Iohan’ sagaca

Diris, ke la Vorto estas Di’.

 

Tamen ni gxin metas inter limoj

De mizer’ natura kun obstin’,

Kaj mortintaj vortoj, velkaj rimoj

Putras solaj meze de ruin’.

 

***

Detruantan dispremos la plato

El la dom’, detruata de li.

Krios li en la mond’ senkompata,

Sed por li restos surda la Di’.

 

Konstruanta defalos de l’ muro,

Estos longa sufera falad’.

Li ne finos konstruon de l’ turo,

Li malbnos la strebon al alt’.

 

Forirantan al paca rivero

Plu ne savos densega gxangal’:

Lin renkontos rabia pantero

Kaj alkuros malica sxakal’.

 

Ne evitos vi sorton kruelan,

Kiun planas por vi la destin’.

Sed aprezu vi rajton plej belan:

Mem elekti la morton por si!

 

SONETO

La kavaliro en kiraso fera,

Mi gaje iras al lontana voj’.

Jen mi ripozas en gxarden’ kun gxoj’,

Jen proksimigxas al abism’ mistera.

 

En la cxiel’, senstela kaj severa,

Nebul’ aperas nigra foj-de-foj.,

Sed ridas mi, kaj kredas je la gxoj’,

Kaj l’ vojon sekvas kun arog’ fiera.

 

Deziras mi ekregi vin, destin’!

Kaj se aperos Morto en la fin’ –

Alvenu gxi. Mi pretas al batalo.

 

Kun gxi mi luktos gxis la lasta spir’

Kaj prenos, en plenumo de l’ aspir’,

Lilion bluan el la Morta Valo.

 

DON JXUAN

Mi revas kun arogo kaj fier’

Batali pro la frukt’ malpermesata,

Hastante cxiam kun pasi’ malsata

Al nova amo, nova vivprosper’.

 

Kaj en oldeco veni al la ver’

De l’ Kristanismo, pura kaj beata,

Al monahxej’ malricxa, nekonata

Foriri, kvazaux al la Sankta Ter’.

 

Sed kiam mi, subite, inter kantoj

Kaj krioj de dibocxoj triumfantaj

Rekonsciigxos, kvazaux somnambul’,

 

Mi ekmemoros, ke en vivo vana

Ne havis mi amikojn, sentauxgul’,

Kaj ne felicxis pro ridet’ infana.

 

La SESA  SENTO

La vin’ benita felicxigas nin,

La pan’ fidela nutras cxiufoje,

Kaj plej mirindas sur la ter’ virin’:

Pro sxi suferas ni, kaj poste gxojas.

 

Sed kiam sur malvarma firmament’

Auxroro palas en kviet’ solena,

En la anim’ vekigxas kiu sent’?

Por poezio kiu sens’ konvena?

 

Ne tauxgas flar’, palpado kaj sapor’,

Momento kuras preter ni senbride,

Kaj ni etendas manojn kun angor’

Por vane peni kapti gxin avide.

 

Kiel la knabo juna kun ador’

Virinon nudan sekvas per rigardo,

Malgraux cxasteco sia kaj pudor’

Tremante pro nekomprenebla ardo,

 

Kiel en pradensejo de lias’

Reptilo glita mugxis pro sufero,

Strebante al cxiel’ per peza mas’,

Sed sen flugil’ rampante sur la tero,

 

Jen tiel, pro naturo kaj la art’,

Post jaro jar’, jarcento post jarcento

Kriegas la spirit’, suferas nia karn'

En nasko de organ’ por sesa sento.